(Zeka, Özel Öğrenme Güçlüğü, Gelişim ve Dikkat Testleri)
WISC-R Zekâ Testi ülkemizde uygulanan zekâ testleri arasında geçerlilik ve güvenilirliği en yüksek olan testlerden biridir. Güvenilirliğinin yüksek olması ve çok tercih edilmesinin sebepleri, değişik yetenekleri ölçebilmesi ve puanlama ile yorum esaslarının belirgin olmasından kaynaklanır. Weschler testi, Amerikalı psikolog Dr. David Wechsler tarafından 1939 yılında hazırlanmış, bireylerin zihinsel performanslarını belirlemek amacıyla geliştirilmiş bir bireysel zekâ testidir. Başlangıçta yetişkinler için uygulanırken, daha sonra düzenlemeler yapılarak çocuklarda da uygulanabilir hale getirilmiştir. Dr. Wechsler, zekâyı, bireyin çevresine adapte olma kabiliyeti ve sorunları çözme yeteneği olarak tanımlamıştır. Weschler için zekâ, öğrenme kapasitesi değil, çevreye adaptasyon performansı açısından değerlendirilir. Test, performans ve sözel kısımlar olmak üzere iki bölümden oluşur. Her bölümde 5 ana test ve bir alt test olmak üzere 6 test vardır. Test, yönergelere uygun şekilde çocuğa sorular sorulması ve çocuğun bu soruları cevaplaması istenerek uygulanır.
WISC-R Zekâ Testi Kimlere Ne Maksatla Uygulanır?
WISC-R Zekâ Testi, 6-16 yaş grubundaki çocuk ve gençlere yönelik bir testtir. Bireysel bir test olduğundan, grup şeklinde değil, bir oturumda sadece bir kişiye uygulanabilir. Test yaklaşık 1 saat sürer ve bu süre yaşa göre değişiklik gösterebilir. Test, zekâ puanını belirlemek için kullanılsa da daha çok öğrenme problemleri gibi sıkıntıları tanımlamak, rehabilitasyon ve eğitim programı hazırlamak için tercih edilir. Çocuğun zihinsel gelişimi hakkında bilgi verir ve olası sorunlarda erken önlem alınmasını sağlar.
CATTELL 2A Zekâ Testi
R.B. Cattell tarafından geliştirilmiş bu test, kültürden bağımsız olup tüm toplumlara uygulanabilir. Kültürden arınmış bir testtir ve 2A, 2B ve 3A olmak üzere üç formu vardır. Yaş gruplarına göre formlar ayrılır.
- Uygulanacak Yaş Grubu: 4-7 yaş, 7-14 yaş ve 14 yaş üstü bireyler.
- Uygulama Şekli: Bireysel ve grup olarak uygulanabilir.
Porteus Labirentleri Zekâ Testi
Genel yeteneği belirlemek amacıyla kullanılan bu test, sözel açıklamaya dayalı değildir ve 12 labirentten oluşur. Sınırlandırılmış süre uygulaması yoktur.
- Uygulanacak Yaş Grubu: 7,6-14 yaş arasındaki bireyler.
- Uygulama Şekli: Çocuğun labirentlerdeki çıkış yolunu bulması esasına dayanır.
Kent EGY Zekâ Testi
Kent E-G-Y Testi, 6-14 yaş arasındaki bireylerin zekâsını incelemek ve patolojiyi saptamak amacıyla uygulanır.
- Uygulama Şekli: Yönerge verilirken testteki sorular okunur ve ekleme yapılmaz. Zaman sınırlaması yoktur.
Goodenough Harris Bir İnsan Çiz Testi
Bu test, çocukların yaptıkları resimler aracılığıyla zekâları hakkında bağlantı kurmayı amaçlar. Çizime dayalı bir testtir ve çocukların zihinsel gelişim düzeyini değerlendirmeye yöneliktir.
- Uygulanacak Yaş Grubu: 4-14 yaş arası çocuklar.
TILLS (Bütünleştirilmiş Dil ve Okur-Yazarlık Becerileri Testi)
6 ila 18 yaş arasındaki bireylerin sözlü ve yazılı dil becerilerini değerlendirmek amacıyla kullanılan bir testtir.
Özgül Öğrenme Güçlüğü Bataryası
- ve 5. sınıf arasındaki çocuklara uygulanır. Matematik, okuma, yazma ve diğer alanlardaki öğrenme güçlüğü olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur.
ODIST (Okul Öncesi Dönemde Disleksi Değerlendirme Testi)
48-72 ay arasındaki çocukları, gelişimsel dil, kısa süreli bellek ve görsel işlemleme alanlarında değerlendiren bir testtir.
Metropolitan Okul Olgunluğu Testi
5-6 yaş çocukların ilkokula hazır olup olmadığını belirlemeye yönelik bir testtir. 6 alt test ve 100 maddeden oluşur.
Bender-Gestalt Görsel Motor Algı Testi
5-11 yaş çocukların görsel-motor algı becerilerini ölçmek için kullanılır. 9 şekilden oluşur ve kişiye çizim yaptırılarak değerlendirilir.
AGTE Gelişim Tarama Envanteri
0-6 yaş arasındaki çocukların dil, motor ve sosyal gelişimlerini değerlendiren bir testtir.
Gessel Gelişim Figürleri
3-7 yaş çocukların görsel algı, motor beceri ve kısa süreli hafıza düzeylerini ölçer.
Beier Cümle Tamamlama Testi
Bireylerin tutum ve duygularını değerlendirmek için kullanılan projektif bir testtir. A ve B formları vardır.
Check Up, CNS Vital, Moxo Dikkat Testi
Moxo Dikkat Performans Testi, ADHD-DEHB tanısına yardımcı olmak amacıyla geliştirilmiştir. Görsel ve işitsel çeldiriciler kullanarak kişinin dikkat performansını ölçer.
FTF-Frankfurter Dikkat ve Konsantrasyon Testi
60-72 ay arası çocuklar için uygundur ve kısa süreli bir testtir. Çocuğun dikkat düzeyini ölçmeyi amaçlar.
Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri, dünyada en yaygın kullanılan yetişkin psikopatoloji ve kişilik testidir. 16 yaş ve üzeri bireylere uygulanabilir. 566 maddeden oluşan test, kişinin sağlık durumu, psikolojik belirtiler, sosyal tutumlar gibi birçok alanı değerlendirir ve kişilik özelliklerini objektif şekilde analiz eder.
Moxo Dikkat Testi, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunu (DEHB) değerlendirmek amacıyla kullanılan, dünyada yaygın olarak tercih edilen bir dikkat ölçüm aracıdır. DEHB tanısında önemli bir rol oynayan bu test, bireylerin dikkat, zamanlama, dürtüsellik ve hiperaktivite gibi alanlardaki performanslarını ölçer. Dört ana dikkat alanını değerlendiren test, yaş gruplarına göre özel olarak tasarlanmış ve kişiselleştirilmiş geri bildirimler sunar.
Test sırasında, dikkat sürekliliği, uyarılara tepki verme süresi, doğru tepki verme oranı ve dikkati etkileyen dış faktörlere karşı performans gibi çeşitli parametreler ölçülür. MOXO, çeşitli dikkat bileşenlerini değerlendirerek hem çocuklar hem de yetişkinler için kullanılabilen objektif ve detaylı bir analiz sunar.
Kullanım Alanları:
- DEHB tanısı koyma ve tanıyı destekleme,
- Dikkat sorunlarını değerlendirme,
- Dürtüsellik ve hiperaktivite ölçümü,
- Tedavi ve eğitim planlarını oluşturma.
Nasıl Uygulanır?
Moxo Dikkat Testi, bilgisayar tabanlı bir test olup genellikle 15-18 dakika kadar sürmektedir. Test sırasında katılımcıya, belirli görevleri yerine getirirken çeşitli dikkat dağıtıcı unsurlar sunulur. Bu dikkat dağıtıcılar arasında görsel ve işitsel uyarıcılar bulunur. Katılımcı, verilen görevleri en iyi şekilde yerine getirmeye çalışırken bu dikkat dağıtıcı unsurlarla başa çıkmak durumundadır. Testin sonunda, dikkat performansı detaylı bir şekilde raporlanır ve analiz edilir.
Kimlere Uygulanır?
Moxo Dikkat Testi, 6 yaşından itibaren çocuklar, ergenler ve yetişkinler için uygundur. Çocukların DEHB tanısında kullanılırken, yetişkinlerin günlük hayatta yaşadıkları dikkat sorunlarının tespit edilmesinde de yardımcı olur. Ayrıca, tedavi sürecindeki gelişmeleri değerlendirmek için de kullanılabilir.
Moxo Dikkat Testi, dikkat eksikliği ve ilgili sorunların objektif olarak ölçülmesine olanak sağlayarak doğru tanı ve etkili tedavi planlarının oluşturulmasına destek olur. Günümüzde ruh sağlığı uzmanları tarafından yaygın olarak kullanılmakta ve güvenilir bir dikkat değerlendirme aracı olarak kabul edilmektedir.
GOBDÖ-2-TV (Gilliam Otistik Bozukluk Derecelendirme Ölçeği), otizm spektrum bozukluğu tanısı almak için kullanılan bir değerlendirme aracıdır. Ölçek, çocuklarda sosyal etkileşim, iletişim becerileri ve davranış problemlerini değerlendirerek otizm belirtilerini ölçer ve bu belirtilerin derecesini belirlemeye yardımcı olur. 3-22 yaş arası çocuklar için uygundur ve otizm belirtilerinin erken tespitinde etkili bir araçtır.
GOBDÖ-2-TV Nasıl Çalışır?
GOBDÖ-2-TV, çocuğun farklı alanlardaki davranışlarını gözlemleyen bir ebeveyn, öğretmen veya terapist tarafından doldurulur. Ölçek, toplam 58 maddeden oluşur ve her madde, çocuğun belirli bir davranışı ne sıklıkla sergilediğini değerlendiren beşli bir Likert ölçeği ile ölçülür. Maddeler, çocuğun sosyal etkileşim, iletişim, ritüelistik davranışlar ve kısıtlı ilgi alanları gibi otizmin temel özelliklerini kapsar.
Değerlendirilen Alanlar:
- Sosyal Etkileşim: Çocuğun diğer insanlarla sosyal etkileşim kurma becerileri.
- İletişim: Sözlü ve sözsüz iletişim becerileri, göz teması kurma, jest ve mimik kullanımı.
- Ritüelistik Davranışlar: Tekrarlayan hareketler, alışılmamış rutinlere bağlılık ve aynı davranışları sürekli tekrarlama.
- Sınırlı İlgi Alanları: Belirli bir nesne veya aktiviteye aşırı ilgi duyma.
GOBDÖ-2-TV’nin Kullanım Alanları:
- Tanı Koyma: Otizm belirtilerini erken tespit ederek tanı koymada yardımcı olur.
- Eğitim ve Terapi Planlama: Çocuğun ihtiyaçlarını belirlemek için kullanılabilir ve bireysel eğitim planları oluşturulurken rehberlik sağlar.
- İlerleme Takibi: Çocuğun tedavi sürecinde gösterdiği gelişimi değerlendirmek için kullanılır.
Kimler Kullanabilir?
GOBDÖ-2-TV, psikologlar, özel eğitim uzmanları, çocuk gelişim uzmanları ve otizm tanı sürecinde görev alan diğer profesyoneller tarafından uygulanabilir. Uygulayıcıların bu ölçeği doğru şekilde kullanabilmesi için ilgili eğitimleri almış olmaları önerilir.
Nasıl Uygulanır?
Uygulayıcı, çocuğun davranışlarını gözlemleyen ebeveynlerden, öğretmenlerden veya bakıcılardan ölçeği doldurmalarını ister. Maddeler, çocuğun belirli davranışları ne sıklıkla sergilediği ile ilgili sorulardan oluşur ve sonuçlar toplam puan üzerinden değerlendirilir. Bu puanlar, çocuğun otizm spektrum bozukluğu belirtilerinin ne kadar yaygın ve şiddetli olduğunu gösterir.
İVO-ODS, Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan bireylerin tanı ve değerlendirme süreçlerinde kullanılan kapsamlı bir ölçüm aracıdır. Bu test, bireylerin sosyal iletişim, dil gelişimi, davranışsal tepkiler ve bilişsel beceriler gibi temel gelişim alanlarındaki performanslarını objektif bir şekilde değerlendirmek üzere tasarlanmıştır.
İVO-ODS Nedir?
Otizm Spektrum Bozukluğu, sosyal etkileşimde, iletişimde ve tekrarlayan davranışlarda belirgin zorluklarla kendini gösteren bir nörogelişimsel bozukluktur. İVO-ODS, bu zorlukları daha net bir şekilde tanımlamak, erken tanı koymak ve tedavi sürecini daha etkili bir şekilde planlamak için kullanılır. Test, bireylerin gelişimsel düzeylerini değerlendirirken aynı zamanda güçlü ve zayıf yönlerini de ortaya koyar.
Kullanım Alanları:
- OSB tanısı koyma ve tanıyı destekleme,
- Gelişimsel değerlendirme ve bireysel eğitim programı oluşturma,
- Davranışsal sorunların tespiti ve müdahale planlama,
- Sosyal, dilsel ve bilişsel gelişim izleme.
Nasıl Uygulanır?
İVO-ODS, hem bireysel hem de grup olarak uygulanabilen bir testtir. Uygulama süresi bireyin yaşına ve gelişimsel seviyesine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Test sırasında bireyin sosyal etkileşimleri, sözel ve sözel olmayan iletişim becerileri, oyun davranışları ve tekrarlayıcı hareketleri değerlendirilir. Uzman, bu süreçte bireyin tepkilerini gözlemleyerek detaylı bir analiz raporu hazırlar.
Kimlere Uygulanır?
İVO-ODS, 18 ay ve üzeri çocuklar, ergenler ve yetişkinler için uygun bir değerlendirme aracıdır. Özellikle erken çocukluk döneminde uygulanması, otizmin erken belirtilerini tespit ederek erken müdahale şansı tanır. Erken yaşlarda yapılan değerlendirmeler, bireylerin yaşam kalitesini artırmada önemli rol oynar.
İVO-ODS, otizm spektrum bozukluğu tanı ve değerlendirme süreçlerinde uzmanlara yol gösteren güvenilir ve kapsamlı bir araç olarak kabul edilmektedir. Sosyal etkileşim, iletişim ve davranışsal özellikler gibi önemli gelişim alanlarını detaylı bir şekilde ele alarak bireylerin ihtiyaç duyduğu desteğin planlanmasına yardımcı olur.